Avustralya ve İngiltere Dışişleri Bakanları başkent Sydney’de yaptığı ortak  basın toplantısında  Çin işgalindeki DoğuT ürkistan’da  yaşayan Türklere yönelik ağın insan hakları ihlallerinden  ciddi olarak   endişe duyduklarını açıkladı.

İngiltere Dışişleri Bakanı David Lammy ile Savunma Bakanı John Healey,  Avustralya’ya yaptığı resmi ziyaret sırasında  25 Temmuz 2025’te  Avustralya’nın Dışişleri Bakanı Penny Wong ve Savunma Bakanı Richard Marles,  görüşme yaptı. Görüşme sonrasında yaptıkları ortak basın toplantısında   Çin’in Doğu Türkistan’daki insan hakları ihlalleri açık şekilde gündeme getirildi.

Yayınlanan ortak bildiride  Çin’in işgali altındaki Doğu Türkistan’da başta Uygurlar olmak üzere Müslüman Türk halklarına yönelik uygulamalarından duyulan ciddi kaygı ifade edildi. Avustralya ve İngiltere Bakanları  Çin’in Uygurlara yönelik toplu tutuklamalar, Toplama kampları,Uygurların Köle/İşçi olarak  zorla çalıştırılması ve  Müslüman halkın dini özgürlüklerin kısıtlanması gibi uygulamalarının uluslararası insan hakları standartlarıyla bağdaşmadığını vurgulandı.

Ortak Bildiride dile getirilen Hususlar ana başlıkları ile şöyle ;

• “İnsan hakları evrensel değerlere dayanır. Tüm devletler, bu değerlere saygı göstermelidir” denilen ortam metinde  Çin yönetimi uluslararası yükümlülüklerini yerine getirmelidir.”  çağrısı yapıldı.
• Hint-Pasifik bölgesindeki güvenlik dengeleri, Ukrayna’daki savaşın seyri ve iklim değişikliği gibi bölgesel ve küresel konular da ele alındığı bilgisiye yer verildi.
• Ortak bildiride  Çin’in işgalindeki Doğu Türkistan’da uyguladığı insan hakları ihlallerine  özel vurgu yapılması dikkat  çekti.

Pekin Ortak Bildiriye Karşı Sessizliğini Koruyor

Çin yönetimi, geçmişte benzer açıklamalara tepki göstermiş ve bu tür ifadeleri iç işlerine müdahale olarak nitelendirmiş ve tümder reddetmesi olağan hale gelmişti.Ancak, Avustralya ve İngiltere tarafından açıklanan bu ortak bildiriye şu ana kadar heer hangi ifade bildirmemiş olmasına vurgu yapıldı. Pekin’in bu son bildirgeye nasıl karşılık vereceği merakla beklendiği belirtildi.

Uzmanlar ; Bu ortak açıklama Uluslararası kamuoyunda  büyük yankı uyandırdı ve  Avustralya ve İngiltere’nin Çin ile ilişkilerinde insan hakları konusunu öncelikli tutma yönünde  ilk kez bu kadar ciddi ve şeffaf bir ortak bir irade gösterdiğini  ifade ediyorlar.