SON HİNDİSTAN – PAKİSTAN KRİZİ VE TÜRK DEVLETLERİ TEŞKİLATI(TDT.)

Prof. Dr. Salih YILMAZ

Çin-Pakistan ticaret koridoru, Çin için oldukça önemlidir.

Pakistan’da 3.000 km’lik bir Çin altyapı ağı projesi yapıldı. Bu koridor hem Ortadoğu’dan ucuz gaz-petrol alımı için hem de Çin’in mallarını kara-deniz yoluyla satmak için kullanılıyor.

Çin, Pakistan sayesinde Malakka Boğazı’nı bypass ediyor. Doğu Türkistan’in Kaşgar  kentinden başlayan ve Pakistan’ı kuzey-güney yönünden boydan boya  devam eden  geçen kara  ve demir yolları, Pakistan üzerinden Avrupa’ya kadar uzanacak deniz ve tren yollarını da garanti ediyor.

AB’nin geçen haftalarda Türk Devletleri Teşkilatı üyeleri Türkistan devletleriyle imzaladığı bu anlaşma aslında bu yolun da bir parçası niteliğindedir. AB-Çin işbirliği ile Türk Devletleri bir bakıma kendi taraflarına meyilli hale getirilmişti. Pakistan’daki Gwadar Limanı, Çin’in ticaret açısından stratejik beyni gibi görev görecektir.

Çin’in Kuşak ve Yol Girişimi’nin ana unsuru, Doğu Türkistan ve Pakistan’dır.

Bu haliyle Çin’e petrol taşımacılığı için mevcut 12.000 km’lik yolculuk sadece 2.395 km’ye düşecektir. Çin, Pakistan’a 100 Milyar Dolar yatırım yaptı. Burada İngiltere’nin de desteği olduğunu söyleyelim.

Çin, Pakistan ile ilişkilerini tanımlamak için sıklıkla “demir kardeşler” ve “her türlü hava koşulunda dostlar” gibi terimler kullanıyor.

ABD’de Trump’ın vergileri artırmasıyla Çin’in buna karşı direneceğini açıklamasından sonra Hindistan-Pakistan arasında kriz çıkması tesadüf olamaz. Eğer Hindistan-Pakistan arasında bir savaş çıkarsa Çin ekonomisi büyük bir darbe alabilir. Bu savaşı durdurmak için ABD’nin şartlarını kabul etmesi beklenebilir.

Hindistan ise Pakistan ile yaşadığı kriz sonrası Çin’in tavrından sonra yönünü daha çok ABD’ye dönecektir. ABD, bu krizi görmezden geliyor. Arabuluculuk bile teklif etmiyor. Türkiye’nin yapması gereken bu savaşın çıkmasını engelleyebilecek diplomatik atılımlar yapmasıdır. Çünkü savaş, ekonomik olarak bölgeyi daha çok ABD, Rusya ve Çin etkisine sokacaktır.

Türk Devletleri Teşkilatı üyelerine sadece Çin ve AB değil İran ve Hindistan da önemli ekonomik vaatler sunmaktadır.

Hindistan, Chabahar Limanını yenileyip bir koridorla İran ve Türk Devletleri Teşkilatı üyeleri Orta Asya ülkelerine açmayı teklif ediyor.

Türkiye’nin Türk Devletleri Teşkilatını daha çok aktif hale getirip uygulanabilir projelerle onlara yaklaşması gerekiyor. Diğer bir sorun ise bu teşkilat kurulduğundan beri aynı kişilerin aynı görevde olması da durgunluğun, yenilenmemenin sebeplerindendir.

Türk Devletleri Teşkilatı, siyasi bir araç görülmemelidir. Türkiye’de tüm partilerin sahiplenmesi gereken bir projedir.

Kaynak :https://bankavitrini.com/pakistan-hindistan-krizi-tesaduf-mu/?fbclid=IwY