BM uzmanı Roderick Hannibal, 15 Şubat 2023, Cenevre, İsviçre’deki BM İnsan Hakları Komisyonu toplantısında Çin delegasyonunu sorguluyor.

 BM.İnsan Hakları Yüksek Konseyinin 13 Şubat’ta Cenevre’deki Merkez binasında başlayan BM İnsan Hakları Konseyi’nin toplantısının  15 Şubat’ta toplanan  “Uluslararası Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi”ni uygulaması ile ilgili konular  ele alındı. Bu oturumda  Uygur meselesinin halen önemli konulardan biri olduğu belirtildi ve   konferansta Çinli temsilcilere  can alıcı  sorular yöneltildi.

BM.Uzmanı Roderik Hannibal tarafından Çin delegasyonuna cevaplanması talebi ile iletilen  konuların ana başlıkları şöyle ;

1.  2017’den beri Doğu Türkistan’da kurdukları Çin tipi toplama kampları ile  tutukluların sayısı
2. Tutukluların zorunlu  olarak Köle/İşçi olarak çalıştırılması
3. Uygur  Uygur nüfusunun yıldan yıla dikkat çekici bir şekilde azalması ve sebepleri
4. Doğum yayındaki Uygur kadınlarının zorla kısırlaştırılması
5. Uygurların yaşadıkları bölgeden başka yerlere  kitlesel olarak  zorla  göç ettirilmesi
6. Uygurları “yoksulluktan kurtarmak- Uygur çocuklarının ailelerinden zorla  koparılarak yatılı okullara yerleştirilmesi-Çocuk Kamplarındaki Uygur Çocuklarının Çinliye dönüştürülmesine yönelik asimilasyon uygulamalar
7. Uygurlara yönelik işlenen insan hakları ihlallerinin ” Soykırım – İnsanlığa karşı suç” tezahürü olarak değerlendirilen diğer  hassas konulara açıklık getirilmesini  de talep edildi.

Çin  Heyetine Uygurların Zorla Köle/İşçi olarak Çalıştırılmasına Ne Zaman Son Vereceksiniz ?

Toplantıda BM uzmanı Roderick Hannibal, Çin delegasyonuna  yönelik Çin’in Uygurları  Köle/İşçi olarak zorunlu çalıştırmaya son vermek için hangi önlemleri almayı düşündüklerini ve bu konudaki  planlamalarının ne olduğu cevaplamasını beklediklerini belirtereek şöyle konuştu :

• Zorla çalıştırma, işçi haklarının en büyük ihlalidir. Aldığımız bilgilere göre etnik azınlıklar, özellikle Tibetliler, Uygurlar ve diğer Müslümanlar zorla çalıştırılıyor.
• Azınlık  olarak tanımlanan etnik   Çinli olmayan topluluklara mensuplarının  “Yeniden eğitim Merkezi” adı verilen Toplama/ çalışma kampları-  Gözaltı merkezlerine – siyasi eğitim kamplarına  hapsedilmesi
• Bu konuda ulaşılan  bilgiler ve Belgeler,  Köle/İşçi uygulanmasında Uygurların ve Tibetlilerin özellikle hedef alındığını gösteriyor.
• Çin yönetimi(Ülkeniz) bu  insan hakları ihlalleri  olarak tanımlanan bu uygulamalara  son vermek için hangi somut önlemleri almayı düşünmektedir ?
• Çin yönetimi  yönetimi altında tuttuğu Uygur  bölgesi, Tibet ve diğer  bölgelerde  işlediği insanlık suçları ve etnik soykırım mağdurları ile  ne zaman   ve nasıl ve ne şekilde uzlaşmayı düşünüyor ?
• Çin yönetimi  haksızlığa uğrattığı  ve mağdur ettiği bu insanlara   ne zaman   ve nasıl tazminat ödemeyi düşünmektedir ?
•  Çin hükümeti  Uygur ve Tibet bölgesinde  inşa ettiği  bu Toplama  kamplarda tutulan  “Mesleki kursiyerler” hakkında, bu bölgelerdeki kamplarla ilgili olarak ne tür bir bağımsız teftiş mekanizması  kurulması ve uygulanmasına dair somut planlarınız ve bu konuda somut verileri ne zaman temin edeceksiniz ?
• Çin Yönetimi  Ülke genelinde ve  benzer konularda Tibet ve  Uygur  Bölgelerinde bağımsız ve tarafsız bir soruşturma mekanizması uygulamak için ne gibi önlemler aldı?  Almadı ise ne zaman almaya başlayacak ?
• Çin yönetiminin “Mesleki eğitim Merkezleri ” olarak tanımladığı bu   Çin tipi Toplama Kamplarında  yıllardan beri tutulan kişilerin  sayısı ve bu kişilerin  bu kamplarda  ne kadar kaldıkları hakkında(tutukluluk süresi)  istatistiksel bilgilerin açıklanması
• Toplama kamplarında tutulan  bu kişilerin aileleriyle belirli peryotlar halinde görüştürülüyorlar mi ?
• Çin yönetimi Tekstil ve hazır giyim sektöründe zorla  Köle/İşçi olarak çalıştırılan  tutukluların (Kursiyerlerin/öğrencilerin) insani  sorunlarını çözmek için  hangi önlemleri almayı planlıyorsunuz ?
• Çin yönetimi BM özel görevlileri de dahil olmak üzere bağımsız   diğer uzman ve araştırmacıların  Uygur bölgelerinde, özellikle kamplarda soruşturma yürütmesine izin verilip verilmeyeceği hususun açıklığa kavuşturulması
• Çin yönetimi şimdiye kadar çokça yapılan bu  Uygur bölgesindeki toplama kamplarında inceleme ve araştırma yama taleplerini neden yöndeki  reddediyor?   Bunun nedenlerinin açıklanması
• Çin hükümeti Uygur bölgesi, Tibet ve diğer azınlıkların yaşadıkları  bölgelerdeki Toplama kampları başta insanlık suçu ve soykırım tanımına giren  bu uygulamaları sona erdirmek için BM uzmanlarıyla birlikte çalışmayı  ne zaman kabul edecektir ?
•  Çin yönetimi  Toplama kamplardaki Uygur tutukluların köle/İşçi olarak  zorla çalıştırmayı ortadan kaldırmak için ne gibi önlemler almayı düşünüyor ?