UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)Almanya merkezli Dünya Uygur Kurultayı başkanı Dolkun İsa 05 Mayıs Doppa bayramı dolayisiyle bir kutlama mesaji yayınladı. DUK Başkanı İsa, mesajinde Çin’in 2012’de Uygur milli kimliğine karşı ilk soykırım uygulaması olduğunu ve Uygurların geleneksel baş giyimi olan Uygur doppalarının giyilmesini engelleyerek yasaklanmasının aynı zamanda Uygur milli kimliğine karşı açık bir saldırı olduğunu belirterek : ” Erkek, Kadın, yaşlı, genç ve her yaştaki tüm Uygurların milli tacı olan doppa bizim milli simgemiz , gururumuzdur.Doppa bayramı ise soykırımcı ve işgalci Çin’in kültürel soykırımına karşı bir milli direnişimizin simgesel bir ifadesi ve milli bir direniştir. Bu nedenle Doppa Bayramı Coşkulu bir şekilde her yıl coşkulu bir şekilde Kutlanması çok önemlidir. Doğu Türkisitan’da ve tüm dünyada yaşayan tüm Doğu Türkistanlı Vatandaşlarımın 05 Mayıs Doppa bayramlarını en içten dileklerimle kutlarım.” şeklinde konuştu.
Doppa Bayramı Tüm Dünya’da Coşku İle Kutlanıyor
Uygurların bu geleneksel Doppa Bayramı/ Festivali, 2023 yılının 05 May gününde de diasporada yaşayan Uygurlar arasında geniş çapta ve çoşkulu bir şekilde kutlandı. Facebook, Twitter, Instagram ve diğer halka açık sosyal medya ağlarda, çeşitli ülkelerden Uygur şapkaları giyen Uygur gençleri, Şapka Günü hakkında Uygur Türkçesi başta çeşitli dillerde tebrik mesajları yayınlayarak Çini işgalindeki ana vatanları Doğu Türkistan’ı bir kez daha gündeme getirdikleri gözlendi.
Sosyal medya Platformlarında, Dünya Uygur Kurultayı Başkanı Dolkun İsa başta olmak üzere Doğu Türkistan ve Uygur STK. Başkan ve Temsilcileri ile Uygur cemaat önderleri, Uygur akademisyenler ve aktivistler başta olmak üzere hemen hemen tüm Doğu Türkistanlılar Doppa Bayramı gününde Uygur doppaları ve kıyafetleri giyerek görüntülü, sesli ve eyazılı mesajlar yayınlayarak Uygur doppa bayramını kutladılar. Uygur Şapka Günü 2023 yılında daha kapsamlı ve daha etkin bir Kutlama gününe yanı Doppa bayramına dönüştürüldüğü görüldü.
DUK Yürütme Kurulu Başkan Yrd.cısı Dr.İlşat Hasan’in Mesaji Şöyle ;
” Her yıl kutlanmakta olan ve yıldan yıla daha da yaygın halde çoşkulu bir şekilde kutlanan Doppa Bayramı Uygurların maddi ve manevi tüm varlığına karşı açık ve net bir şekilde soykırım uygulayan Çin İşgal yönetimine karşı çok önemli bir milli direniş ve var olma mücadelesinin bir simgesi haline gelmiştir. Dünyanın dört bir yanında yaşayan Uygurların bu yılki Doppa Bayramını bu kadar yaygın ve güzel bir şekilde kutlamalarının, Uygur milli karakterini göstermesi ve özgürlük ve bağımsızlığa olan tutkusunu dünyaya göstermesinin ve Çin’in Uygur soykırımı konusunda uluslararası toplumun bilinçlendirilmesi için çok önemli olduğunu ifade etmek istiyorum. Günümüzde Çinli İşgalciler Uygurların karşı etnik-kültürel soykırım uygulamalarını zirveye taşımış bulunmaktadır. 2023 yılındaki Doppa Bayramının geniş çapta ve çoşkulu ve yaygın şekilde tüm dünyada kutlanmasından son derece mutluyum. Uygur Türkü Kardeşlerimin Doppa bayramını en içten dileklerimle kutlar, saygı ve muhabbetlerimi sunuyorum.” ifadelerini kullandı.
Doppa Bayramının Kutlanması ve Tarihçesi
Çin işgal yönetimi, 2012 yılında Doğu Türkistan genelinde orta dereceli okullarda Uygur öğrencilerin bir baş giyimi olan doppa giymelerini yasaklanması üzerine önce Doğu Türkistan genelinde tepkisel bir kültürel bir eylem/Festival olarak halk tarafından başlatıldı ve daha sonraki yıllarda Doppa bayramı haline dönüştürüldü.
Uygur Doppa Bayramı/Festivalı Mart 2012’de Urumçi, Kaşgar, Turfan Gulca,Hoten Yarkent,Aksu ve Kumul kentleri başta olmak üzere tüm Doğu Türkistan genelinde Çin işgal yönetiminin Orta dereceli okullara devam eden Uygur öğrencilerin Okullarında Doppa giymelerini yasaklamalarına karşı bir pasif direniş şeklinde başlamıştır. Bu pasif ddirenis tüm Uygurları Doppalarını ve milli kıyfatlerini giyerek bir Festival havası için sokaklarda boy göstermesine yol açmıştır. Bu doppa yasağına karşı bu pasif direniş hareketi daha sonra Çin’in baskı ve zulmüne karşı Doğu Türkistan çapında bir protesto gösterisi ve daha sonra ise bilinçli olarak Doppa Bayramı olarak kutlanmaya başlandı. Daha sonrasında ise Türkistan Cumhuriyetlerinde yaşayan bir milyon civarında olarak tahmin edilen Uygur Türkleri başta tüm dünyadaki Doğu Türkistanlı Uygur Türklerinin Uygur kimliklerini ifade etmeleri ve korumaları için bir araç olarak kutlanmaya başlandı.
.
Uygur Doppa Bayramı :
Norveç’te yaşayan Uygur aktivist, eğitimci ve ana dil savunucusu Abdulveli Eyup İşgalci Çin’in Uygur öğrencilere Doppa giymelerini yasaklamalarına karşı başlayan bu protesto hareketi ile ilgili şunları söyledi : ” Son 10 yılda tüm dünyadaki Uygurlar arasında popüler bir protesto gösterisi ve ardından Doppa Bayramına dönüştüğünü bildirdi .Çin İşgal yönetimin Doğu Türkistan Türklerine karşı her yol ve yöntemi kullanarak Uygur kültürünü ve ulusal kimliğini yok etmeye çalıştığı günümüzde, Uygur milli şapkalarının(Doppalarının) giyilmesinin yaygınlaşmasının Uygurların kimliğini göstermesi ve Uygur kültürel kimliğini koruması için bir araç haline gelmiştir.” şeklinde konuştu
