ÇİN,KUNMİNG OLAYINI BAHANE EDEREK ÇİN’DEKİ UYGURLARA ETNİK AYRIMCILIK VE BASKININ ŞİDDETİNİ ARTTIRDI.

Hamit Göktürk

Çin yönetimi, 1 Mart’ta Çin’ın Yunnen eyaletinin merkezi Kunming kentinde meydana gelen olaylardan sonra,Doğu Türkistan’daki  etnik  ve ekonomik ayrımcılık  ve işsizlik yüzünden  merkezi Çin’e yerleşmek ve çalışmak  zorunda kalan Uygurlar ile Çin’da öğrenim gören Uygur öğrencilere karşı etnik ayrımcılık ve  baskıların şiddetini arttırdı.

Çin’deki bir çok eyaletin Emniyet Müdürlükleri yeni bir karar alarak eyalete gelen Uygurların kayıt altına alınmasını ve Çinlilerden de gördükleri her Uygur’u yetkililere  bildirmesini, aksı takdirde cezai müeyyede uygulanacağını  el ilanları dağıtarak halka duyurdu.

Pekin’de yayınlanan Ayna(Mingbao) gazetesinin haberine göre.Kunming olayından hemen sonra Pekin’de Uygurların  topluca yaşadığı Vigungsun, Penciyavyuen ve Genciyaku mahallerinde Uygurların tümünün kimlik kontrölüne tabi tutulduğunu bildirdi.

New York Times gazetesinin  2 Mart tarihli Çince sitesinde “ Zorbalık ve Terör Saldırıları Xinjiang’dan atlayarak  Çin ’e kadar ulaştı.” Mevzulu bir makale yayınlandı. Sitede Pekin’de ve Çin genelinde yaşayan Uygurlara  yapılan baskı ve etnik ayrımcılığın  tavan yaptığı belirtildi. 2 Mart gece saat 04’de Pekin’in ismi açıklanmayan bir bölgesinde  oturan bir Uygur kız öğrencinin evine baskın yapılmış ve her didik didik aranmıştır.Bildirildiğine göre öğrenci kız 1 Mart günü  Kunming olaylarını Televizyşondan seyretmiş ve gece 01,30’da  cep telefonu ile “Hepimiz Kunmig’liyiz” mesajini Çin’in Weiboo internet sitesine yollamıştır.Bunun üzerine evi Polislerce basılmıştır.

Pekin İletişim ve Telekominikasyon Üniversitesinin Uygur öğrencisi Kurabancan, 3 Mart’ta kendisinin Şinyang şehrinde maruz kaldığı baskı ve etnik ayrımcılığı Wechat’ta  (sosyal medyada) paylaştı.O, aynı gün adı geçen şehirde çekimlerini tamamlayıp  otele döndüğünde sırf Uygur olduğu için  otele alınmadığını,gittiği başka oteller de Uygur kimliğini görünce almayı reddettiğini yazdı. Ertesi gün İnternet Kafeye girip mesaj yazmak isteyince Kafe sahibi”Senin Milletindekilerin(Uygurların) İnternet kullanmalarına izin vermiyoruz”  tehdidi ile karşılaştığını ifade etti.

BBC. Türkçe Haber sitesinde yer alan bir habere göre ; Reuter Ajansının Pekin muhabirine konuşan ve ismini açıklamaktan çekinen bir Uygur Pekin’in Daşuyin semtinde Çin Polisinin onlarca Uygur’u tutukladığını ve sorguladını bildirdi.

ABD.merkezli Hür Asya Radyosunun sitesinde bildirildiğine göre,Cuvangzu azınlık milletinin yaşadığı Guvangşi Özerk bölgesi Kamu Güvenliği İdaresi 2 Mart’ta bir genelge yayınlayarak  bölge sakinlerinden, Xinjiang(Doğu Türkistan)kimliği taşıyan herkesi yetkililere haber vermesini bildirdi.

AFP.Ajansının bildirdiğine göre 3  Mart’ta Merkezi Çin’deki Guylin şehrinde kimliği belirsiz iki erkek   lüks  otomobil kullanan bir Çinli kadını boğazlayarak öldürmüştür.Bu haberin duyulmasından sonra şehirde büyük bir panik baş göstermiş ve şehir Çin askerlerince abluka altına alınmıştır.Akşam saatlerinde Guylin Polisi bir açıklama yaparak tren İstasyonunda 5 Uygur’un tutuklandığını,bunların üzerinde   bulunan silah ve kesici aletlere el konulduğunu  bildirmiş ve bu açıklamadan sonra bu şehirde  rastladığı bütün Uygurları gözaltına almıştır.

Olayın meydana geldiği  Yunnen Eyaletinin Dalı kentinde 8 yıldan beri ticaret ile uğraştığını söyleyen Abdul isimli bir Müslüman Uygur,kendisinin olaydan sonra Polisçe gözaltına tutuklanarak Karakol’a götürüldüğünü,Polislerin kendisinin derhal Yunnen’den göç etmesini  ,ev sahibi Çinli’nin ise derhal evi boşaltmasını istediğini bildirmiştir.

Hür Asya Radyosuna konuşan ve Kunming şehride yaşadığını söyleyen bir Uygur olaya kendisinin şahit olmadığını ancak. Olay hakkında kendi düşüncelerini paylaşabileceğini söyledi ve şöyle  konuştu ;  “ Doğu Türkistan’daki zulüm ve etnik baskıya dayanamayan onlarca Uygur Güneydoğu Asya ülkelerine kaçıyor. Bence Çin Hükümeti kaçak giden bu Uygurları geri getirerek onları cezalandırmak için  bu saldırıyı kendileri düzenlemiş  olabilirler.   Ama,Kunming’de yaşayan Uygurlar da yapabilirler. Çünkü,Çin hükümeti ülkemizi işgal etti.topraklarımızı ve evlerimizi zorla elimizden aldı.İşimizi ve gücümüzü zorbalıkla  Çinli göçmenlere verdi.Dinimizi yasakladı. Ekonomik hayatımızı yok etti.  Her yıl getirilen milyonlarca Çinli göçmen,Hükümetin de kayırması ve himayesinde    her şeyimize saldırdı ve el koydu.  Hayatımızı devam ettirmek için Çinlilerin memleketine gelmek zorunda kaldık. Oradan da kovdular. Komşu Ülkelere kaçtık ve iltica ettik,.Oradan de zorla geri getirerek işkence yaptı ve masum olduğumuz halde hiç acımadan ağır cezalara  çarptırarak zindanlarda öldürdü. Çoluk çocuk kadın yaşlı   ayırmadan kurşuna dizdi. Yaşama sansı bırakılmayan Uygurlar  daha ne yapsın ?”