ABD. Dışişleri Bakanı Anthony Blinken,  Çin’in işgalindeki Doğu Türkistan, Tibet ve Hong Kong ve diğer bölgelerde  yaşayan halka karşı  baskı ve zulmü  sebebiyle  yurt dışına kaçan sığınmacı Uygurlar ve diğer Mülteciler, Aktivistler ve STK.mensuplarına  yönelik   yaşadıkları ülkelerde onlara sınır ötesi baskı ve zulüm uygulayan  ve  bunlara  karışan Çinli yetkililerin cezalandırılacağını açıkladı.

UYGUR HABER VE ARAŞTIRMA MERKEZİ(UYHAM)

ABD. Dışişleri Bakanlığı  Çin’in işgalindeki Doğu Türkistan’dak yaşayan Uygur,Kazaklar başta diğer Türklere yönelik baskı ve zulmü  sebebiyle  yurt dışına kaçan sığınmacı Uygurlara yönelik  sınır ötesi baskı ve zulüm uygulayan  ve  bunlara  karışan Çinli yetkililerin cezalandırılacağını açıkladı.

ABD Dışişleri Bakanı Anthony Bilinken  21 Mart’ta  imzaladığı bir kararname ile   Çin yönetiminin sığınmacı Uygurlara  sınır ötesi   baskılarına karışına Çinli yetkililere  cezai yaptırımları uygulayacaklarını ve bu  çerçevede  bu suçları işleyenler ve karışanlara   vize yasağı uygulanacağını duyurdu.

ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken tarafından bizzat  imzalanan bildiri  özetle şöyle  ;

1. Dışişleri Bakanlığımız, Çin Cumhuriyeti’nin ABD de dahil olmak üzere Çin’in içinde ve dışında yaşayan etnik  ve dini azınlıkları ile  din adamlarına yönelik baskılar uygulayan ve bu baskılara karışan Çinli yetkililere  karşı harekete geçme kararı almıştır.
2. Çin hükümetinin, ABD’de yaşayanlar  etnik ve dini azınlık mensuplarına,  ayrıca kendilerine güvenli bir hayat elde etmek amacı ile bu ülkeye sığınan muhalefet üyeleri, insan hakları aktivistleri, gazeteciler,  ve ülkelerindeki Çin baskı ve zulmünü uluslararası topluma duyurmaya çalışan  aktivistler dahil olmak üzere yurtdışındaki  sığınmacılara yönelik, baskı, zulüm yapan,onlara şantaj yolu ile tehdit eden takip ederek  korku salan   ve tutuklamaya yeltenen tüm  benzeri uygulamaları temelden ret  ve güçlü şekilde protesto eder.
3. ABD yönetimi  olarak  dünyanın her yerinde BM.Sözleşmesinde belirtilen temel insan haklarını koruma hususunda gerekenlerin yapılacağını taahhüt ederiz.
4. Ayrıca,  tüm diplomatik ve ekonomik ve diğer önlemleri  alarak   yapılacak bu tür yasadışı  işlemlerin  önlenmesi için  gerekli soruşturmalar ve diğer  tedbirler alınacaktır.  alaca ile temel Çinli yetkililerin Çin’in dış politikasına ilişkin benzer, asılsız iddialar defalarca dile getirildi. Dünya çapında insan haklarını korumayı ve tüm diplomatik ve ekonomik önlemler yoluyla hesap verebilirliği teşvik etmeyi taahhüt ediyoruz.
5. Çin hükümetinin Tibet’teki baskıcı politikaları, Hong Kong’daki temel haklara yönelik baskıları ve din özgürlüğü de dahil olmak üzere insan hakları ihlalleri dahil olmak üzere Sincan’daki soykırım ve insanlığa karşı suçlarına son verilmesi çağrısında bulunuyoruz. Çin hükümet yetkililerinin Çin, Amerika Birleşik Devletleri ve dünyanın geri kalanındaki vahşet ve insan hakları ihlallerindeki rolleri nedeniyle hesap verebilirliğini teşvik etmek için uluslararası toplumla birlikte çalışmaya devam  etmelidir.
6. Çin hükümetinin Tibet’teki baskıcı politikaları, Hong Kong’daki temel  insani haklara yönelik baskıları ve din özgürlüğü de dahil olmak üzere insan hakları ihlalleri dahil olmak üzere tüm hak ve hukuk ihlallerine   son verilmesi çağrısında bulunuyoruz.
7. Çin hükümet yetkililerinin  uluslararası toplum ile yakın işbirliği içerisinde,Çin,ABD.başta olmak üzere dünyanın çeşitli bölgelerinde  yürütülen  her türlü vahşet ve insan hakları ihlallerinde rolü olan Çinli  yetkililer ve sorumlular  hakkında soruşturma açmaya   ve onların hesap verebilirliğini  sağlamak için gerekeni yapmaya davet ediyoruz.

Kararda   Özellikle  Uygurlara Yönelik  Maddeler şunlardır :

1. Biz ÇHC. yönetiminin  Uygur bölgesindeki ırkı soykırım ve insanlığa karşı işlenmiş Suç niteliğindeki   politikalarına  derhal son vermeye  ve   Uygur sığınmacılara  yönelik sınır ötesi  baskı, takip,tehdit ve şantaj   ve benzer uygulamalarına derhal son vermeye çağırıyoruz.
2. Özellikle  Çin yönetiminin ABD’de faaliyet gösteren Uygur aktivistler ile  ABD. hükümeti ve halkına hizmet eden  Uygurları  tehdit ve şantajla  onları susturmaya yönelik baskıları  ile  onların aile üyelerinin yurt dışına çıkmalarını engellemelerine son vermesini talep ediyoruz.
3. Çin hükümetinin  işgalindeki Uygur bölgesinde yaşayan  Uygurlar başta diğer müslüman Türk azınlıklara yönelik insanlık suçları  ve soykırım cinayetlerini, Çin’in  kendilerinden öç ve intikam almak tehditlerine aldırmadan  cesurca dile getiren  aktivistleri desteklemeye  devam edecektir.

UYGUR AKTİVİSTLER : BU BİLDİRİ UYGUR İNSAN HAKLARI YASASI İÇİN İLK ADIM

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın bu   resmi bildirisi  ABD’de yaşayan ve bu ülkede faaliyet gösteren  Doğu Türkistanlı aydınlar, insan hakları aktivistleri ve  STK.lar  ard arda yaptıkları açıklamaları ile  bu bildiriyi tarafından  memnuniyetle karşıladıklarını bildirdi.

ABD Uluslararası Din Özgürlükler  Komitesi  Başkan Yardımcısı Uygur  Türkü Dr.  Nuri Türkel bu kararın  “Amerika Birleşik Devletleri’nde  geçtiğimiz yıl kabul edilen  Uygur İnsan Hakları  Yasasının  uygulanmasının ilk adımı olduğunu açıkladı. Dr.Türkel  alınan  bu kararın sadece Uygurlara yönelik baskı ve zulüm uygulayan ve bunlara karışan Çinli yetkililere  uygulanan vize yasağı uygulaması olmadığını  bu kararın  gerisinde  başka bir çok politik ve yasal  amaçların de bulunduğu açıkladı.  Politikası Yasası’nın yürürlüğe girmesinde ilk adım” olarak nitelendirdi. Çin’in  Uygur ve Tayvan sorunu gibi hassas konulardaki tutumu  ABD tarafından sürekli izlendiğini belirten Türkel desteklediği bildiriliyor. Dışişleri Bakanlığı’nın 21 Mart tarihli açıklamasında yer ve zaman faktörlerinin önemine vurgu yaparak, Uygur meselesinin ABD dış politikasında uzun vadeli bir mesele olduğunu ve  şimdiye kadar alınan karar ve yaptırımların  Çin’in  Uygurlar ve diğer azınlıklara l yönelik hak ve hukuk ihlallerini  sona erdirilmesi için i  yeterli olmadığını  belirtti ve bu konuda daha etkin tedbirlerin alınması gerektiğini bildirdi.

Uzman Irwin: Hükümetler Kendi Topraklarındaki Çin Zulmünü Bilmeli ve Gereğini   yapmalı

Washington merkezi  Uygur İnsan Hakları Projesi,  kendilerinin de  Çin yönetiminin Amerika Birleşik Devletleri başta olmak üzere  sınır ötesi  ülkelerde yaşayan Uygurlara yönelik baskıları hakkında bir rapor hazırladıklarını ve bunu açıklayacaklarını de duyurdu. Ayrıca, ABD.Dışişleri Bakanlığının  bu açıklaması ile bu yönde ilk adımını attığından dolayı kutladığını açıkladı.</span>

Uygur İnsan Hakları Projesinde çalışan Peter İrwin ise,  yaptığı açıklamada   Çin’in Uygurlara yönelik zulmün sadece Çin sınırları içinde olmadığını, aynı zamanda ABD gibi demokrasi ile yöneltilen  devletlerde devam ettirmesinin  büyük endişelere sebep olduğunu  bildirdi.  Peter İrwin sözlerini şöyle sürdürdü :  ”  Çin Uygurlara baskı ve zulmü  söz konusu olduğunda  bütün bunların sadece Doğu Türkistan’da veya Çin’de değil,  tüm dünyaya yayılmış durumdadır. ABD.Dışişleri Bakanlığı bu resmi kararı ile bu sorunu tanınması ve çözümü  için ilk adımı atmıştır. Bu karar bu yönü ile çok önemlidir. Çin’in  Diaspora Uygurlarına baskı ve zulmü  Uygurların sınır ötesine taşmıştır. Çin baskı ve  zulmü   sadece Amerika Birleşik Devletleri’nde değil, Avrupa ülkeleri, Türkiye, Kanada, Avustralya ve Japonya’ya kadar yaymıştır.  Çin’in  Doğu Türkistan’da  uyguladıklarını  ve bu ülkede olup olup bitenleri  hakkında  açıklama yapan hükümetler  aynı zamanda  kendi topraklarında   Uygurlara yönelik  Çin’in baskı ve zulmü  hakkında  yeterli ve tam  bilgi  sahibi olmalı  ve gereğini de  yapmalıdır.” dedi.

ABD Dışişleri Bakanı Blinken : Çin Zulmünün Kurbanları ile Dayanışma İçinde Olacağız. 

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Uygurlarla ilgili kararını açıklamasından kısa bir süre önce Burma ordusu, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Yahudi Soykırımı Anıtı’nda düzenlediği özel bir basın toplantısıyla resmi olarak Rohingyalara yönelik soykırımı “soykırım” ilan etti. ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken de soykırım konusunda bir konferansta konuştu. “Son haftalarda dünyanın her yerinden diplomatlarla Ukrayna meselesi hakkında konuştuğumda, Ukrayna halkına desteklerini ve dünyanın diğer bölgelerindeki vahşeti unutmamaya olan bağlılıklarını ifade ettiler” dedi. Örneğin, Uygur bölgesi  gibi. Çin hükümeti de Uygur Müslümanlarına ve diğer azınlık gruplarına karşı soykırım ve insanlık suçları işlemeye devam ediyor. Çin Zulmünün  kurbanlarıyla  dayanışma içinde olmak düşüncesi  beni bugün buraya getirdi. Dışişleri Bakanı olarak sorumluluklarımdan biri, Amerika Birleşik Devletleri adına  Çin’in ve diğer insan hakları ihlalleri suçu işleyen ülkelerin vahşet işleyip işlemediklerini gözetlemek ve karar vermektir.  ABD.yönetimi Yahudi soykırımına ek olarak,  yedi soykırımı daha tesbit etmiş ve bunu açıklamıştır. Bugün sekizincisini Rohingyalara karşı soykırım ve insanlığa karşı suç işleyen Burma ordusu olarak belirlenmiştir.