Özgür Asya(rfa.org/Uygur) radyosunun haberine göre Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun konuşması şöyle :

“Değerli kardeşlerim,

Türkçede dost acıtır diye bir söz vardır. Arkadaşlar bugün burada  Müslüman ülke ve toplumlar için  toplanmış bulunuyoruz. Her şeyden önce kendimize şu soruyu sormalıyız, evimizi nasıl düzenleriz? Dünyamız zor zamanlardan geçiyor. Avrupa’daki savaş herkesi etkiliyor. Çıkarların insan onurunun ön planda olduğu ve ahlaki değerlerin zayıfladığı bir çağda yaşıyoruz. Birçok İslam ülkesinin adı savaş, terör, acı ve katliamlarla anılmıştır. Çin’de Uygur Türkleri ve diğer Müslümanlar dini haklarını ve kültürel kimliklerini korumakta zorlanıyorlar. Peki geri kalanımız bu rahatsızlığı dinliyor muyuz? Uygur Türklerinin durumunu görmezden gelmek doğru mu?

Müslüman ülkelerin bu ülkelerle çatışma içinde yaşamasını istemiyoruz. Aksine, Müslüman toplumun durumunu iyileştirmek için iyi ilişkilerimizi kullanmak istiyoruz. Başkalarını suçlamanın çok kolay olduğunu, ancak başkalarını suçlayarak nelerin değişebileceğini, İslam dünyasının  çok acılar  çektiğini, Uygurların  mevcut durumuna göz yummanın doğru olmadığını  de açıkça ifade etmek istiyorum.” şeklinde konuştu.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’in Son Uygur Türkleri Çıkışı Uygur Türklerini Sevindirmiştir 

Çin ile her zaman iyi ilişkiler sürdüren ve Türkiye’de yaşayan Uygurların Ülkelerindeki   insani kriz konusundaki  faaliyetlerini  kontrol  altında tutmaya  çalışan Türkiye,  Cumhurbaşkanı  Recep Tayyip Erdoğan geçtiğimiz Eylül ayında BM.Genel Kurulunda ve 01 Ekim’de  TBMM.nin açılışında yaptığı konuşmalarında Uygur Türklerini dillendirmesi  ve özellikle Uygur Türkleri vurgusu yapması  yurtdışındaki Uygurlar tarafından memnuniyetle karşılandı ve olumlu eleştiriler aldığı bildirildi.

CATO Enstitüsü Araştırmacısı  olan Mustafa Akyol : Cumhurbaşkanı Erdoğan Dışişleri Bakanı Çavuşoğlu’nun  Konuşmaları Çok Önemlidir

Washington merkezli CATO Araştırma Enstitüsü’nün  Kıdemli  Araştırmacı ve uzmanı Mustafa Akyol,  22 Mart’ta  özgür Asya radyosu Uygurca bölümüne yaptığı açıklamasında  ” Türkiye Cumhurbaşkanı Sayın Recep Tayyip Erdoğan’in 2021 Eylülünde BM.Genel Kurulunda  ve  Dışişleri Bakanı Sayın Mevlüt Çavuşoğlu’nun İslamabad’daki İslam İşbirliği Örgütü(İİÖ) nde Uygurlar ve Uygurların dini özgürlükleri konusunda  yaptıkları  konuşmalar  çok olumlu  bir gelişme olmuştur.  Ancak şu anda  çok önemli olan  Uygurların durumunun iyileştirilmesi ve  din özgürlüklerin  önündeki  engellerin bir an önce  aşılması meselesidir . Çin’in  Doğu Türkistan’daki uygulamaları,  insan hakları ihlalleri ise, İnsanlığa karşı işlenmiş bir suç ve   ” Etnik soykırım Cinayeti olarak ” olarak kabul edilir.   Batılı ülkelerin bir çoğu bu meseleyi  bunu bir soykırım meselesi olarak görüyor.  Çin yönetimi şu anda Doğu Türkistan’da kurduğu yüzlerce Çin tipi Toplama kamplarında  milyonlarca  suçsuz insanı etnik ve dini kimliklerinden dolayı  hapiste tutmaktadır.  Doğu yaşındaki kadınlar  mecburi kürtaj ve zorla kısırlaştırmaya tabu tutulmaktadır. Bu uygulamalar , din özgürlüğünü  de aşan  insani bir konudur. Din özgürlüğü sorunu dünyanın birçok ülkesinde  mevcut olsa da bu  aşılabilecek bir sorundur.

Ancak şu hususu  de özellikle  vurgulamak istiyorum . Bakan Çavuşoğlu bu konuşmasını yaparken  sözleri yapılan baskı ve zulüm ile orantılı değildi ve çekingendi. var. Ama bu onu aşan bir şey. Aslında, sözleri çekingendi. Ancak Çavuşoğlu’nun   Uygur meselesini ilk kez böyle açıktan ve net olarak gündeme getirmesi  ve bu konuda kayıtsız ve sessiz kalan  bir çok işlem ülkesini açıktan  eleştirmesi  olumlu bir adım olarak kabul edilebilir.” dedi.

                                                                        22 Mart’ta Pakistan’da başlayan İslam İşbirliği Teşkilatı’nın (İİT) 48 Dışişleri Bakanının Dışişleri Bakanları ve Temsilcileri

Çin’in İslam ülkeleriyle ortak  çıkarlarının  Uygur meselesine göz yumulmasında önemli bir rol oynamaktadır 

CATO Enstitüsü Kıdamli Araştırmacısı Mustafa Akyol  sözlerini şöyle  sürdürdü : ”  “Suudi Arabistan ve  Pakistan gibi bu ülkelerin Batı’daki İslam Devleti hakkında şikayet etme veya Keşmir meselesini konuşma yetkileri  olmaması gerekir. Çünkü bu ülkeler  O ülkelerdeki   mazlum toplumların insanı haklarının korunması noktasında Müslümanları koruyup İslami hassasiyet gösterecek bir uygulamaları henüz bulunmamaktadır.  Bu ülkeler  Uygurların sorunlarından bahsederlerse  Çin ile ilişkilerin bozulmasından ve ekonomik çıkarlarının zarar görmesinden   çok korkuyorlar. Özellikle Pakistan için Çin çok  önemlidir.

Çin İlam Dünyasındaki Diktatörlerle Yakın İşbirliği İçinde. 

Çin, İslam dünyasındaki diktatörlük rejimleriyle de işbirliği yapıyor. Çin  Doğu Türkistan’da  terörle mücadele ediyorum, ayrılıkçılara baskı yapıyorum ve  bu benim iç meselem iddiasında bulunuyor.

Çin’in bu söylemi  aynı zamanda İslam dünyasındaki otoriter rejimlerin dilidir. Yani Suudi Arabistan, muhalefete ölüm emri   veririm de kimsenin benim içişlerime karışmaması gerektiğini söylüyor. İslam dünyasındaki tüm diktatörlük rejimlerinin tavrı  aynıdır.Bu yüzden Çin onlara anladıkları ve kabul ettikleri bir dilden hitap ediyor.” şeklinde konuştu.