Ortak Bildiri Ana Başlıklar Halinde Şöyle ; 

• Doğu Türkistanlı Uygur Türkü aktivist İdris Hasan  Çin’in işgalindeki Doğu Türkistan’da yaşayan Türklere yönelik baskı, zulüm ve insanlık suçlarını  ifşa eden bir aktivisttir.
•  İdris Hasan, uluslararası normlara uygun şekilde düzenli  sağlık muayenesinde geçirilmeli ve yaşam hakkı  güvence altına alınmalıdır.
•  İdris Hasan’in tutuklanmasının doğru ve inandırıcı kişisel değerlendirme ve inandırıcı bir  sebep neden yokluğu  olduğu kanısındayız.
• İdris Hasan Fas yönetimince Çin’e iade edildiği takdirde  Çin işgal yönetimi kendisine insanlık dışı baskı, zulüm ve  işkenceler yapacağı ve yaşam hakkının ciddi şekilde tehlike altına gireceği kesindir.
• Fas Yönetimi kendisinin bizzat onayladığı   BM. Irk Ayırımcılığı ve İşkencenin önlenmesine dair anlaşma ile diğer  insan hakları ile ilgili  diğer anlaşmalara  uygun  olarak İdris Hasan’ı Çin teslim etmemesini talep ederiz.
•  Fas Hükümetini  Doğu Türkistanlı Uygur Türkü aktivist İdris Hasan’in  kendisine tehdit oluşturmayan güvenlikli 3.bir ülkeye sığınabilmesi için  Uluslararası insan hakları ve Hukuk  Kuruluşları ile yakın işbirliği yapmaya çağırır.

İdris Hasan Kim ?

İdris Hasan Doğu Türkistan’in Aksu Vilayetinde dünyaya gelmiş olup,  Yüksek Öğrenimini  Çin’in Şendung Eyaletinde bulunan  Petro-Kimya Üniversitesini 2012 yılında tamamlamış  ve  Çinli işgalcıların ülkesindeki  baskı,zulüm etnik ayıırımcılık uygulamaları sebebiyle ile 07 Ocak 2012’de Türkiye’ye gelmiştir.

Türkiye’ye geldikten sonra Doğu Türkistan STK.larına çok iyi bildiği  Bilgisayar işletmeciliği, Grafikerlik,Web  tasarımı  ve diğer medya ile ilgili konularda katkı ve yardımlarda  bulundu.

Sosyal medya  ve diğer platformlar üzerinden  Çin’in ülkesindeki insanlık  Suçları ile soykırım uygulamalarını  ifşa etmeye yönelik bir çok çalışmalar yapmıştır.

Bütün bu faaliyetleri Çin’in  tepki ve gazabına  sebep olmuş ve kendisi hakkında kırmızı bülten çıkarılarak İnterpola bildirilmiştir. Ayrıca, hakkında  Çin tarafından   onlarca kez  düzmece ve sahte suç dosyaları  hazırlanarak    Türkiye’ye  iletilmiştir. Bu nedenle   Polis tarafından  sürekli  göz altına alınarak sorgulanmıştır.

06 Nisan 2017 – 06 Nisan 2018 tarihleri arasında   bir yıl süre ile Göç İdaresine bağlı  Erzurum ve Aydın illerindeki  Geri Gönderme  merkezinde tutuklu kalmıştır.

Türkiye’de kaldığı 9 yıl zarfında  Çinli işgalcilerin hakkında düzenlediği  yalan suç dosyaları   üzerine  bitmez tükenmez kovuşturma ve soruşturmalara uğramıştır. Bu soruşturma ve kovuşturmalardan  dolayı T.C. Vatandaşlığı kazanma  talebi   reddedilen ve hakkındaki belirsizliklerden bunalan   İdris Hasan 3.bir güvenli ülkeye sığınabilmek amacı ile İstanbul’dan Fas’a gelmiştir. Ancak  Çin ile yakın işbirliği içinde bulunan Fas yönetimi  Çin’in talebi ile kendisini  19 Temmuz 2021’de Kazablanka Hava alanında  göz altına alarak tutuklamıştır.

Fas yönetimi uluslararası kuruluşların serbest bırakılması taleplerini kaale almamış ve kendisinin bizzat imza koyduğu BM.  İşkencenin Önlenmesi  anlaşmasını çiğneyerek  15 Aralık 2021’de   sözde Fas Mahkemesi kendisinin Çin’in teslim edilmesi kararını vermiştir.

Ancak, Fas Yargısının bu  insanlık dışı kararı BM. başta  batılı ülkeler ve uluslararası toplumun ağır baskıları sonucu kendisini şimdiye kadar Çin’e iade edilmesini geciktirmiştir.

İnsan Hakları İzleme Örgütü (HRW) yaptığı açıklamada, Fas yönetiminin  İdris Hasan hakkında  Çin’in baskısı ile  tutuklu kaldığı bir yıl içinde bir dizi  dava açarak kendisini  mahkum ettirmeye ve kendisine iade etmeye zorlamıştır.

Yerel Fas Mahkemesi, Ağustos 2021’de İdris Hassan için tutuklama emrini kaldırmış olsa da, Fas Yüksek Mahkemesi, tutukluluğunun devam etmesi ve Çin’e iade edilmesi lehinde karar vermiştir.

Bunun üzerine  BM yetkilileri  Fas hükümetine İdris Hasan’ın işkence görme ihtimali yüksek  olmasını gerekçe göstererek  Çin’e iade etmemesi çağrısında bulundu.

Aralık 2021’de BM.  insan hakları uzmanları, İdris Hasan’ın insan hakları ihlallerinin yaygın olduğu Çin’e iade edilmemesi çağrısında bulunan bir  açıklama yapmıştır.
Bütün bu girişimlerden sonra  Uluslararası Polis Teşkilatı İnterpol, Çin’in hakkında çıkardığı kırmıızı bülten ile yakalama emrini iptal etmiştir.

Dünya Uygur Kurultayı Program Direktörü   Zümrütay Erkin,   İdris Hasan’in DUK başta bir çok uluslararası İnsan hakları ve Hukuk Teşkilatlarının çabaları ile  BM.Örgütü  tarafından    ” İnsan Hakları  Aktivisti ” olarak kabul  ederek  Koruma altına alındığını  açıklamıştır.