03 Haziran 2020

ABD’DEKİ PROTESTOLAR ÜZERİNE OLAYLAR, RÖVANŞLAR VE DERİN ARKA PLANLAR

Dr.Ferhat Kurban TANRIDAĞLI *

ABD’de bir Irkçı polisin kişisel yanlışı yüzünden yaşanan acı olay sonrasındaki toplumsal tepkiler birden bire ABD devletine karşı ayaklanmalara dönüşüverdi.
Olayın Türk Medyasındaki bazı önde gelen TV lerindeki yansıması da adeta “oh olsun” edasında idi. Spikerinden “tanınmış” analizcisi, hatta bir çok Prof.Dr. larına kadar olayı “Irkçı ABD, adaletsiz ABD, becereksiz ABD”, “Yıkık-dökük ABD”, “Şowmen Trump” gibi basit, klişe hatta seviyesiz bir üslupla saatlerce konuştular.
İşin Enteresan olan yönü ise herkes konuşmaya Polisin Siyahı vatandaşı dizinin altına bastırdığı yerden başlıyor ve “Çok bilmişlik” edasıyla gözlüğünü düzelterek, kalemini oynatarak anlatıyor da anlatıyor.

Ya öncesi?
Yani, olay doğrudan polisin siyahı vatandaşı dizinin altına almasından mı başladı?
Ben bu soruyu kendime sordum ve biraz araştırma yaptım, sonucu sizlerle paylaşıyorum. Olaylar nasıl başlamış ve nasıl gelişmiş, perde arkasında kim varmış, Türk Medyasındaki bazı “önde gelen” kuruluşlar meğer kime “cilve” yapıyormuş kararı siz verin:

25 Mayıs’ta, siyah bir adam bir dükkana girip sahte 20 dolarlık bir banknotla bir paket sigara satın almak istedi. Dükkan sahibi polisi arayıp durumu bildirdi. Yerel polis memuru, siyah adamla başa çıkmak için çabalarken boynuna acımasızca ayağı ile bastırdı, daha sonra siyah adam tedavi için hastaneye kaldırıldı ama, öldü.

26 Mayıs’ta ABD’in Minnesota Eyaletinde protestolar başladı ve ardından protestolar polisle şiddetli çatışmalara dönüştü. Aynı gün, söz konusu polis memuru ve üç meslektaşı ile birlikte görevden alındı, ancak henüz tutuklanmadı.

28 Mayıs’ta protestocular bazı süpermarketleri ve dükkanları yağmaladı ve olayın karakteri soygunculuk ve talana dönüştü. Aynı gün, Minnesota Ceza Hukuku Uygulama Dairesi, söz konusu polis memurunun bu insanlık dışı hareketinin kovuşturulduğunu açıkladı.

29 Mayıs’ta protesto dalgası 17 eyalette ve Washington DC’ye kadar yayıldı. Protestocular ayrıca Beyaz Saray’ın yakınlarında önlem alan polisle de çatıştılar.

30 Mayıs’ta, Trump Kulesi yakınında isyanlar yaşandı. 30’dan fazla şehirde gösteri ve protestolar şiddetlendi ve protestolar daha sonra ayaklanmalara dönüştü.

Görüntünün olası içeriği: 1 kişi, ayakta, mizahi görüntü ve yazı

Çin Dışişleri bakanlığı sözcüsü Huachunying: Biz Amerika’da bu tür güzel manzaraları gittikçe daha çok görmeyi umuyoruz.

29 Mayıs’ta Çin Komünist Partisinin resmi medyası @ 共青团中央 (Komünist Gençlik Merkezi) adlı sosyal medya hesabından Amerika’daki olaylar hakkında özellikle 2019 da Hong Kong’daki polis karakolunun sahnesiyle ilgili resimlere atıfta bulunan “Amerika… Güzel Manzara?” yorumlarıyla paylaşımda bulundu.

31 Mayıs’ta CNN Tv. bir söyleşi programında Trump’ı “İsyanlar sırasında Çin’i Hong Kong meselesi aracılığıyla kınamak ve DSÖ ile ilişkileri sona erdirmek de dahil olmak üzere başka şeylerle meşgul olmakla” suçladı.
Aynı gün, Çin Komünist Partisinin resmi yayın organı olan “Global Times/Küresel Zamanlar” genel yayın yönetmeni Hu Şijin (Huxıjın 胡锡进), bu ayaklanmaların “Ceza” olduğunu tweetledi ve bazı takipçileri “Oh olsun” edasıyla “ABD’nin Çin’e karşı uyguladığı yanlış politikasının intikamı” olduğunu belirttiler.

31 Mayıs öğleden ABD Başsavcısı Barr, “ANTIFA örgütü ve diğer benzer gruplar tarafından ayaklanmalar sırasında kışkırtılan ve işlenen şiddetin iç terörizm olduğunu ve buna göre ele alınacağını” belirten bir bildiri yayınladı.
Aynı gün, ABD Ulusal Güvenlik İşleri Başkan Yardımcısı Robert O’Brien, CNN ile yaptığı röportajda, “Yabancı rakiplerimiz her zaman ‘Gayri Amerikalıları’ Twitter, Facebook ve başka yerlerde kışkırtmaya çalışıyorlar” dedi.

ABC News de katıldığı bir programda ise, “Bugün ÇKP’den çok fazla Twitter gördüm ve ABD’de olanlardan çok memnun ve biraz rahatlamış gibi görünüyorlar.” ifadesi ile dikkatleri Çin üzerine yoğunlaştırdı.

1 Haziran’da Senato Ted Cruz tweet attı: “ANTIFA teröristleri ABD’den nefret ediyor.”

Ben bu kadar bilgi paylaşayım. Artık gerisini araştırmak ve karşılaştırmalı analiz yapmak çok zor olmasa gerek.
Siyasi Analizciler ve araştırmacılara bir önerim var: Dünyanın neresinde olursa olsun bir olay olduğunda önce Çin’e bakın. Hiç alakasız gibi gelse de bunu yapın. Yanılmazsınız. Zira özellikle 2010 yılından beri yani Çin “Küresel güç olma sevdası” na kapılıp “Çin Rüyası”nı görmeye başladığından beriki olaylarda her taşın altında mutlaka Çin’i bulacaksınız.

Not: Amerika olayları özellikle “dizginle(ye)miyor”. ABD Ulusal Güvenlik İşleri Başkan Yardımcısı Robert O’Brien’in tabiri ile “‘Gayri Amerikalıları” tespit için bundan iyi fırsat mı olur?

* Çin Araştırmaları Enstitüsü Müdürü