Özgür Asya radyosu internet sitesinde yer alan konu ile ilgili haberde Çin  işgal yönetimi Doğu Türkistan’da Uygur Türklerinin  çoğunlukta  yaşadığı güney bölgelerinde bulunan yüzlerce yıllık Türk islam  mimari ve yerleşim kültürünün izlerini taşıyan  yapılar ve eserlere yönelik kültürel soykırımı  hızla gerçekleştirmek için  bu eserlerin  yıkılması ve yenilenmesine yönelik  yatırımlar yapmayı sürdürdüğünü yazdı.

Çin basınında çıkan konu ile ilgili haberlere göre, Çin merkezi hükümeti geçtiğimiz günlerde Uygur   Bölgesi’nde    sözde ” Sağlam ve Garantili Konut Projesi” için 2022 merkezi bütçesine ek olarak  toplam 700 milyon Yuan’lık(100 milyon $)  tutarında  ek bütçe  tahsis edildiği bildirildi.

Gözlemciler İşgal yönetiminin bu uygulamasının , Uygur çoğunluğun yaşadığı  bölgelerdeki   geleneksel eski   yerleşim yerleri, kentleri  ve köyleri yıkarak eski Türk şehir mimarısı ve kültür izlerini taşıyan eserleri  kasıtlı olarak  yıkmaya ve  bölgenin toplu olarak yaşayan Müslüman Uygur Türklerini kkentsel dönüşüm ve yenileme adları ile binlerce yıllık  yerleşim yerlerinden başka bölgelere göç ettirmek suretiyle onları dağıtmaya hedeflendiği  ve  bu uygulamaların onları dağıtmaya devam edeceği anlamına geldiğini  belirtiyorlar.

Çin hükümeti, 2017’de uygulamaya koyduğu “Aşırılık ve Terörle Savaşy” kampanyası ile bölgede toplu tutuklamalar yapıyor ve bu  milyonlarca tutukluları “Eğitim-Meslek Edindirme Merkezleri” adı ile açtığı Çin tipi Toplama kamplarına hapsediyor.  Bununla da yetinmeyen Çinli işgalcılar aynı zamanda  onların geleneksel eski  yerleşimlerini,  Uygur topluluklarını  yerlerinden zorla ederek dağıttığını  bu suretle sosyal yapılarını  yok etmeyi da hedef aldığı biliniyor.

Çin Komünist partisinin yayın  organı Şinjiang Günlüıü(Xinjiang Daily) gazetesinin  15 Nisan’daki bir haberinde  ” Bütçeye ayrılan ek fonların şehirlerdeki eski toplulukları ve bölgeleri dönüştürmeye onların hayatlarının kolaylaştırılmasına  yardımcı olacak altyapının inşasını desteklemek için kullanılacağını” iddialarını öne sürüyor.

İnsan hakları grupları ve yabancı araştırmacılardan gelen raporlar, Çin hükümetinin altyapıyı iyileştirmek ve insanların yaşamasını kolaylaştırmak için Uygur Bölgesi’ndeki  kadim Müslüman Türk  topluluklarını ve bölgenin  yenilenmesi   iddiaları ile bölgeyi dönüştürdüğünü öne sürüyor.Ancak,Çin’in gerçek amacının  ise  Uygur nüfusunu kontrol etmek ve asimilasyonu  bir an önce gerçekleştirmeye yönelik  bir plan olduğunu bildiriyorlar.

Raporda, ayrıca,  Çin’in Uygur topluluğunun sosyal yapısını bozmaya ve Uygurların toplu olarak yaşadıkları bölgelerden zorla göç ettirerek onları dağıtarak  onları  parçalamaya çalıştığı bilgileri de yer alıyor.