logo

trugen jacn
10 Nisan 2014

Dr.İLHAM TOHTI VE UYGUR SORUNU AB. KAMU OYU VE MEDYASINDA GENİŞ YER ALMAKTA.

 ghulja-weqesi-myunxen-namayish-5.JPG

      Hamit Göktürk
15 Ocak’ta tutuklanan Merkezi Milletler Üniveresitesi öğretim üyesi,insan Hakları aktivisti ve Uygur Demokrasi ve Hukuk Hareketi Lideri Dr.İlham Tohtı’nın Çin yönetimince haksız yere tutuklanması , Uygur sorununun, batı ve özellikle AB.medyasının bir kez daha ana tem’ası haline gelmesini sağladı.
9 Nisan ‘da AB.medyası “Almanya’nın Sesi” başta bir kısım yazılı ve görsel medya organları 8 Nisan’da ABD.Kongresinde konuşan Gevher İlham’ın konuşması çerçevesinde Dr.İlham Tohtı ve Uygur sorunu hakkında çeşitli haber,makale ve yorumlar yayınladılar.
Bu yayınlardaki ortak tema,Dr.Tohtı’nın tutuklanmasına ABD. ve AB.ülkelerinin ve STK.larının gösterdiği tepki ve onun bir an önce serbest bırakılması yönündeki çeşitli açıklamalardı. Almanya,Fransa,İngiltere İtalya,İsviçre ,Avusturya ve İsveç ve diğer AB.ülkelerine en etkili ve büyük medya organları yayınlarında Dr.Tohtı bağlamında Uygur sorununu çeşitli yönleri ile dile getirdiler. Dr.Tohtı’nın Çin’deki en ılımlı bir Uygur muhalifi olduğunu,ama onun bütün iyi niyetine ve ılımlı tutumuna rağmen,Çin’in Zindanlarına atılmaktan kurtarmadığını belirttiler.
AB.Medyası “Çin Yönetimi AB.ülkeleri ile olan ticaret ve enerji ilişkileri ve çıkarlarını garanti altına almanın tek yolunun Uygur Bölgesinin istikrarına bağlı olduğunu çok iyi biliyor. Çin bu sahalardaki istikrarı sağlamanın birden bir yolunun Bölgeyi şiddetli baskı ve kontrol ile ancak mümkün olabileceğini sanıyor. “ Şeklinde yazdı.
Dr.Tohtı’ye 21 Mart’ta Uluslar Arası Gazeteciler Birliğinin Özgürlük Ödülü verdiğini ve ABD,Kongresinin 8 Nisan’da onun ve arkadaşlarının durumlarının görüşüldüğü özel bir oturum düzenlediğini hatırlatan Gazeteler,Onun kızı Gevher İlham’ın ABD.Kongerisinin özel oturumunda verdiği ifadelere geniş yer verdiler. Gevher’in “Babam sorunların hallinde, güç kullanılmasına prensip olarak daima karşı olmuştur. Babam Uygurlar ile Çinliler arasında milli meselelerin daha de kötüleşmemesi ve ırkı çatışmaya dönüşmemesi için çalışmıştır. Bunun yanında Çin Hükümetinin Uygur Bölgesinde yürüttüğü yasa dışı ve hatalı politikalarını barışçıl yollarla ve Çin’in kendi yasaları çerçevesinde kalarak eleştirmiş ve çözüm yolları de önermiştir.” Sözlerini öne çıkardı.
İsviçre’de yayınlanan “ New Zurich =Yeni Zürih” gazetesinde yayınlanan ve “28 Şubat’taki Sıradışı Kızıl Çizgiler” başlıklı makale-yorumda Dr.Tohtı’nın Çin yönetiminin Müslüman Uygurlara karşı yönelttiği sınır tanımayan Yasaklamalarının kurbanı olduğunu belirtti.
Almanya’da yayınlanan “Berlin” gazetesi ise, 28 Mart’ta yayınladığı “ Çin’e Doğu Türkistan(Xinjiang)’ın Zenginlikleri gerekli, İnsanları lazım.değil.” Başlıklı makalesinde ,Çin,’in Dr.Tohtı gibi ılımlı Muhalifleri zindana atarak sindirdirmesi ve susturmasının karşılıklı dialogları ortadan kaldıracağını,Uyguların protestolarını ve eleştirilerini ifade etmek için Kaba kuvvete baş vurmaktan başka çare bırakılmayacağını ortaya koyuyor ve şu ifadelere yer veriyor : “ Pekin, Uygur sorununu soğukkanlı , idrak ve akıl yolu ile halletme yolunu seçmedi. Meseleleri aşırı güç kullanarak ve kaba kuvvete başvurarak halletmek istiyor. Bu yolun sonu hüsranla bitecektir.” Diye yazdı.
Almanaya’nın Sesi Radyosunda 28 Şubat’ta “ Kafese Konulmuş Uygur Aydının Vicdanı” başlığı ile yayınlanan bir haber yorumda şu ifadelere yer verdi : “ Çin’in yeni başkanı Xi Jing Ping taht’a çıktıktan bu zamana kadar geçen sürede Uygur Siyası Aktivisti ve Aydını Dr.İlham Tohti gibi 200 siyası muhalif Demir Kafesin ardında kaybolmuştur. Dr.Tohtı geçen Ekim ayında Pekin’in kalbi Tien Enmin meydanındaki patlamanın ardından basın temsilcilerine verdiği demeçte ”Uygurların bugün maruz kaldıkları zulum,200 yıldan beri yapılanıların en şiddetlisi ve en kötüsüdür. Çin’in,Feodal,İmparatorluk , Cang Key Şek ve hatta Mao Ze Dong iktidarları devrinde Uygurlar bugünkünden daha özgürdüler” sözüne dikkat çekti.
Avrupa’da yaşayan Uygur aydınlarından, Çoğluk Hanım,Avrupa’lıların Dr.Tohtı olayına olan ilgisi ve bunun nedenleri hakkındaki düşüncelerini şöyle ifade etti : “ Çin’e Barışçıl yollarla itiraz etmenin mağlubiyet ve hüsran ile sonuçlanacağına dair bir çok misal ve bulgular tarihte mevcut. Dr.Tohtı ve Uygur Eğitimci ve aydını Abdulveli Eyyup’un tutuklanması Çin İşgal Yönetiminin Müslüman Uygurlara verdiği son ikaz olduğunu ortaya koymaktadır.”
Diğer yandan Diasporada ve özellikle AB.ülkelerinde yaşayan Muhacir Uygur Teşkilatları ve Uygur aydınları Dr.Tohtı meselesine ciddi olarak bakmakta. Konferans ve toplantılar yaparak ve çeşitli gösteriler düzenleyerek Dr.Tohtı’nın ve Uygur Eğitimci Abdulveli Eyyup’un resimlerini ve onun serbest bırakılmasını talep eden afişlerini taşıyarak Çin’e olan protestolarında seslerini her zamankinden daha çok yükseltmektedirler.

Kaynak : rfa.org.Uygur Haber portalı ve Ajanslar

Etiketler: »
Share
1488 Kez Görüntülendi.